Khi mới bắt đầu tìm hiểu về hội họa, bạn có thể sẽ gặp khó khăn trong việc phân biệt giữa tranh sơn mài và tranh sơn dầu do vẻ bề ngoài của chúng khá tương đồng. Vậy có cách nào đơn giản để phân biệt hai loại tranh này không? Linh Trần Decor sẽ hướng dẫn bạn cách nhận biết hai loại tranh này và chia sẻ các đặc điểm, giá trị nghệ thuật của từng loại ngay sau đây!
Những điểm khác biệt cơ bản của tranh sơn mài và tranh sơn dầu
Tranh sơn mài và tranh sơn dầu có những điểm khác biệt cơ bản sau đây:
Yếu tố khác biệt |
Tranh sơn mài | Tranh sơn dầu |
Nguồn gốc |
Bắt nguồn từ châu Á (Trung Quốc, Nhật Bản, Việt Nam) | Bắt nguồn từ châu Âu (đặc biệt là vùng Flanders) |
Xu hướng nghệ thuật | Nghiêng về truyền thống, mang đậm văn hóa và mỹ thuật Á Đông | Đa dạng, từ cổ điển đến hiện đại, bao gồm cả trừu tượng |
Vật liệu làm tranh | Sử dụng sơn mài (nhựa cây sơn), vỏ trứng, vỏ trai, vàng bạc | Là họa phẩm làm từ sắc tố pigment dưới dạng bột khô, được nghiền kĩ với dầu lanh, dầu cây rum, dầu óc chó, … |
Kỹ thuật | Người họa sĩ vẽ bằng sơn ta, sau đó đánh bóng nhiều lần để đạt được hiệu ứng mong muốn | Người họa sĩ phải có kỹ thuật pha trộn màu sắc tinh tế, để kết hợp các màu khác nhau tạo ra những sắc độ và hiệu ứng mong muốn. |
Sự khác biệt về quy trình thực hiện
Tranh sơn mài và tranh sơn dầu có quy trình thực hiện hoàn toàn khác nhau, quy trình sản xuất cụ thể mỗi dòng tranh như sau:
Quy trình làm tranh sơn mài
Quy trình làm tranh sơn mài có thể lên đến 20 công đoạn, tuy nhiên về cơ bản sẽ trải qua 3 bước chính sau đây:
- Bước 1 – Làm vóc: Là công đoạn chọn gỗ và là công đoạn rất quan trọng. Người họa sĩ phải có đôi mắt tinh tế để chọn được tấm vóc tốt, không thấm nước.
- Bước 2 – Trang trí: Đối với tranh sơn mài khảm trai, người họa sĩ bắt đầu vẽ lên vỏ trai, ép phẳng chúng lên mặt gỗ, và chạm khắc. Còn với tranh sơn mài vẽ tay, họ sẽ thực hiện các bước trang trí, kéo sơn để bảo quản tranh và tạo chiều sâu.
- Bước 3 – Mài và đánh bóng: Người họa sĩ mài và đánh bóng đến khi tranh đạt độ mịn hoàn hảo, quá trình này có thể kéo dài đến vài tháng. Nếu kết hợp thêm kỹ thuật cẩn trứng và cẩn trai thì thời gian hoàn thành sẽ lâu hơn.
Quy trình làm tranh sơn dầu
Quy trình làm tranh sơn dầu được tiến hành theo 4 bước cơ bản sau đây:
- Bước 1 – Chuẩn bị dụng cụ vẽ tranh: Người họa sĩ sẽ chuẩn bị các vật dụng cần thiết như bút lông, sơn dầu, khung gỗ,… và pha màu vẽ tại bước này.
- Bước 2 – Chuẩn bị khung, chọn vải và căng vải: Người họa sĩ thường sử dụng vải Canvas vì có độ bền và độ co giãn tốt. Sau đó, vải canvas sẽ được căng trên khung gỗ (Chassis) và được lót bằng lớp Gel Gesso Titan để tạo bề mặt vẽ mượt mà.
- Bước 3 – Vẽ tranh: Ở bước này, họa sĩ sẽ thực hiện lần lượt các công việc gồm:
- Phác họa ý tưởng lên vải
- Vẽ nền tổng thể với lớp sơn đầu tiên
- Vẽ các chi tiết chính
- Vẽ bổ sung các chi tiết phụ
- Tinh chỉnh lại các chi tiết để hoàn thiện bức tranh
- Bước 4 – Chờ tranh khô và phủ bóng bề mặt: Người họa sĩ phải đợi tranh khô hoàn toàn mới có thể phủ bóng bề mặt, quá trình này sẽ mất vài tuần để hoàn thiện.
Sự khác nhau về đặc tính của tranh sơn mài và tranh sơn dầu
Tranh sơn mài và tranh sơn dầu có những đặc tính riêng biệt, cụ thể là:
Yếu tố |
Tranh sơn mài | Tranh sơn dầu |
Độ bền |
Chống chịu thời tiết tốt, độ bền cao. Độ bền phụ thuộc vào điều kiện sử dụng và cách bảo quản của người dùng. | Không thấm nước, độ dẻo và độ che phủ mạnh. Độ bền từ 30 – 100 năm. |
Khả năng giữ màu |
Tranh sơn mài có màu sắc tự nhiên, chân thực và khả năng phản chiếu ánh sáng tạo ra hiệu ứng màu sắc độc đáo.
Tranh sơn mài cũng có thể giữ màu rất lâu nếu được bảo quản đúng cách. |
Tranh sơn dầu có độ chuyển sắc linh hoạt và có thể giữ màu tốt, không phai trong điều kiện sử dụng thích hợp. |
Giá trị nghệ thuật
Cả hai dòng tranh đều có giá trị nghệ thuật rất cao, được nhiều người yêu thích và chọn sử dụng:
- Tranh sơn mài được đánh giá cao về độ tinh tế khi thể hiện được truyền thống, văn hóa của dân tộc Việt Nam. Một số tác phẩm tiêu biểu của dòng tranh này như thiếu nữ bên hồ sen, quay tơ dệt vải, lớp học đêm,…
- Tranh sơn dầu được đánh giá cao về độ đa dạng khi thể hiện được nhiều phong cách, chủ đề và cảm xúc của họa sĩ. Có nhiều tác phẩm tranh sơn dầu nổi tiếng như nàng Mona Lisa, bữa tiệc cuối cùng, Guernica,…
Tranh sơn mài và tranh sơn dầu đều có nguồn gốc, vật liệu, kỹ thuật và giá trị nghệ thuật riêng biệt. Hy vọng bài viết trên sẽ là thông tin hữu ích giúp bạn hiểu rõ hơn về hai dòng tranh này, từ đó có thể dễ dàng phân biệt hai loại tranh trên và thêm yêu quý nghệ thuật hội họa. Nếu bạn có nhu cầu mua tranh sơn dầu, vui lòng liên hệ hotline 0932.48.00.68 để được tư vấn và hỗ trợ chọn mua những bức tranh sơn dầu đẹp, ấn tượng, giá tốt nhất. Cảm ơn bạn đã đọc hết bài viết của Linh Trần Decor nhé!
Bài viết liên quan: